Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu (otwarte w 1954 r.) - budynek elbląskiego muzeum mieści się na terenie Podzamcza dawnego Zamku Krzyżackiego. Elbląski zamek nie przetrwał do dzisiejszych czasów, gdyż buntując się przeciw panowaniu Zakonu, Elblążanie zburzyli twierdzę w 1454 r. Elbląscy mieszczanie po zdobyciu zamku, wypędzili jego załogę, po czym podpalili i zburzyli twierdzę. Do czasów dzisiejszych przetrwały jedynie fragmenty starych murów obronnych.
Muzeum mieści się w dwóch budynkach: dawnej Słodowni, popularnie zwanej Podzamczem oraz w Gimnazjum. Nazwa pochodzi od Gimnazjum Miejskiego (XVI w.), które było jednocześnie pierwszym polskim gimnazjum humanistycznym. Powstało na terenie gdzie od 1458 roku znajdowały się zabudowania klasztoru Brygidek. Obecnie obiekt służy elbląskiego muzeum.
Na dziedzińcu Muzeum mozna również obejrzeć zrekonstruowany, na podstawie badań Marka Jagodzińskiego (odkrywcy Truso), dom wikingów z Truso.
Zbiory Muzeum
Biorąc pod uwagę wiek miasta Elbląga oraz bogatą historię okolicznych terenów elbląskie muzeum ma szerokie perspektywy rozwojowe. Wciąż prowadzone badania archeologiczne m.in. na elbląskim Starym Mieście przynoszą systematycznie nowe odkrycia oraz dostarczają ciekawych eksponatów.
Za sprawą miejsca w jakim znajduje się muzeum, główną część jego zbiorów stanowią eksponaty z Elbląga, Żuław, Pomorza i krajów północnoeuropejskich. Ciekawsze eksponaty:
- barokowe, intarsjowane meble elbląskie,
- cynowe naczynia z XVI-XVIII w.,
- wyroby złotnicze z warsztatów pomorskich,
- elbląska i holenderska ceramika biała, zdobiona kobaltem (naczynia, kafle, piece kaflowe),
- kolekcja kartuszy herbowych elbląskiego patrycjatu miejskiego z XVII-XIX w.
- elbląskie starodruki, archiwalia, plany miasta, militaria z XII-XV w.,
- dokumenty i pamiątki po osadnikach przesiedlonych do Elbląga w latach 1945-1947, ze wschodnich terenów Polski.
Osada Truso
Protoplastą współczesnego Elbląga była wczesnośredniowieczna osada Truso, o której istnieniu wiedzieli archeologowie i historycy, a której bezskutecznie poszukiwano przez stulecia. Legendarny port (opisany w IX w. przez króla Anglii Alfreda Wielkiego), zamieszkany przez wiele narodowości stanowił wczesnośredniowieczne centrum handlowe utrzymujące kontakty z najdalszymi zakątkami Europy.
Po wieloletnich badaniach, w roku 1982 dr Marek Jagodziński odkrył legendarną osadę portową. Znajdowała się w pobliżu dzisiejszego Janowa Pomorskiego, nad Jeziorem Druzno.
Obecnie istnieje Stowarzyszenie Miłośników Truso, którego celem jest zbudowanie archeologicznego skansenu, który pozwoliłby ludziom bliżej zapoznać się z historią osady.
za: Elbląg
Historia Elbląga
